2 voorspelling of volksverlakkerij 29
Half februari 2009 openbaart het CPB de economische ontwikkeling van Nederland
voor de komende jaren volgens de nieuwste richtlijnen.
In de propaganda wordt daarop de economische krimp in 2009 gelijk gesteld aan die in de
30er jaren van de vorige eeuw. De economische groei is in Nederland van 1930 tot en met 1939
gemiddeld 1,25% geweest. Niet slecht, dus: waar hebben we het nog over.
Een gelijkstelling aan de 30er jaren gaat ook verder zwaar mank, omdat het probleem
toen niet een tijdelijke economische krimp betrof, maar loonsverlagingen van 10% tot 25% -soms in één keer-,
hoge werkloosheid en sterke krimp van de geldhoeveelheid.
Van krimp bleek in 2009 geen sprake, van loonsverlaging en toenemende werkloosheid wel,
maar de geldhoeveelheid werd juist verruimd.
bron: groen cbs, rood cpb
Doorslaggevend voor goed beleid is dat je nooit blind moet varen op een moment opname,
maar de ontwikkeling op langere termijn moet inschatten. Van 1949 tot en met 2007 heeft het cbs
een gemiddelde groei van 3,6% gemeten. Als economische groei verlangd wordt, dan is dat met alle ups
en downs over zo’n lange periode ruimschoots voorhanden geweest.
De deuk in 2009 door de krediet chaos kan niet anders dan tijdelijk zijn.
Dat daar toch zoveel stennis over wordt gemaakt,
duidt erop dat de ondernemers de ontstane onzekerheid en verwarring aangrijpen om een voordeeltje
te behalen.
Een afwijking van 1% tot 2% in economische groei is heel betrekkelijk:
- 46 weken van 38 uur geeft 1748 produktieve uren op jaarbasis;
- 1 werkdag van 8 uur = 0,45% werktijd op jaarbasis en mogelijke omzet en bbp-groei;
- een schrikkeljaar geeft al een extra werkdag, dus statistisch een groei van 0,45%;
- als kerst op zaterdag en zondag valt, ligt nieuwjaar ook in een weekend,
wat statistisch 1,4% groei oplevert.
Een verschil van 1% tot 2% in groei op jaarbasis is allereerst een rekenkundig verschijnsel.
Helemaal fout is een verwachting voor zekerheid aan te nemen.
Met voorspellingen over de economische ontwikkeling is het niet anders dan met de weersverwachting:
het zou best kunnen, maar eerst zien, pas dan geloven.
(47. sociaal akkoord / cpb ongeloofwaardig)
conclusie:
de hoogte van een CPB voorspelling of berekening is geen onaantastbaar gegeven
cijfer fetisjisme op basis van alleen de CPB cijfers is volkverlakkerij
Lees hieronder hoe systematisch te sombere voorspellingen worden gedaan,
of ga door naar:
(30. kosten van arbeid en kapitaal)
ma-09
1 voorspelling of volksverlakkerij 29
In de onderstaande grafiek is weergegeven wat gerenommeerde instellingen
sinds midden 2004 verwachten van de ontwikkelingen in 2006. Het wisselt nogal.
Waar zijn die voorspellingen op gebaseerd?
De groei van het bruto binnenlands produkt bbp wordt gebruikt om de economische conjunctuur te meten.
Dit bbp zelf is op te vatten als hoe groot de economie is. Het CPB sleutelt veel aan de voorspellingen
voor de groei van het bbp. En stelt die gretig bij. In 2005 ging dat steeds verder omlaag.
Werkgevers voorzitters, de minister van Sociale Zaken, de president van de Nederlandse Bank
en de premier schreeuwen vervolgens moord en brand, verlangen loonmatiging.
Waarom lagere lonen tot economische groei zullen leiden, dat is en blijft duister.
Dat het rendement op kapitaal daarmee op de korter termijn toeneemt, dat is wel duidelijk.
(14. hoe winst gevend is de Nederlandse economie)
De bedoeling was dus dat we echt zouden geloven dat het slecht ging met de economie.
Uiteindelijk bleek het eindresultaat in zowel 2003, 2004 als 2005 hoger uit te komen dan dat
de regeringspropaganda in de loop van diezelfde jaren verkondigde op Prinsjesdag.
Prinsjesdag 2006 gaf een afwijkend hoge verwachting voor 2006.
Logisch, de Tweede Kamerverkiezingen kwamen eraan en dan wil een regering pronken
met een economische conjunctuur die nauwelijks haar verdienste is.
Latere schattingen dat jaar kwamen weer lager uit.
Pas in juli 2008 blijkt dat we de hele tijd voor de gek zijn gehouden.
De groei in 2006 en ook 2005 kwam veel hoger uit dan eerder voorgespiegeld.
Met eenzelfde misleiding is voor 2004 een loonstop afgedwongen. Hieronder meer daarover.
verklaring:
CPB Centraal Planbureau, economische voorspeldienst van de Nederlandse regering
OESO economisch plan- en studieburo van economische grootmachten
EuroCie Europese Commissie, een door Europese regeringen aangesteld centraal comité
IMF Int. Monetair Fonds, door USA gedomineerd wereldwijd financieel waarborgfonds
DNB De Nederlandse Bank, onafhankelijk van regering opererende centrale bank
ECB de centrale bank voor de Euro
ING, ABN, Fortis, Rabo handelsbanken
Nijfer onderzoeksinstelling Nijenrode
de loonstop van 2004 / 2005
In september 2005 herzag het cbs de berekening van het bbp, Dat wil zeggen:
de omvang van de Nederlandse economie.
Ineens was de economie in 2001 € 18,4 miljard groter dan eerder gedacht.
Een correctie van 4,3%. Dat is heftig.
In 2002 was de economie 4,5% groter, in 2003 zelfs 4,8% groter dan voorspeld.
En wat nog opvallender is: de eerder breed uitgemeten teruggang van de economie heeft zelfs nooit bestaan.
Niks krimp! En ook de netto winsten stegen al vanaf 2001.
(11. nettowinst in Nederland)
In 2004 met 13% tot bijna € 91.400 mln.
Daarmee werd de economische ontwikkeling heel anders dan uit eerder geleverde reeksen was af te lezen.
(mev 2006 p. 133)
In 2014 weer zo iets.
Het CBS paste de berekening van het bbp aan, aan de EU norm.
De Nederlandse economie bleek in 2010 Ineens met € 45 miljard 7,6%
groter te zijn dan eerder voorgesteld.
Daarmee daalde de staatsschuld als percentage van de economie.
Dat ontmaskerde de smalle basis van de toenmalige bezuinigingspropaganda,
van de regering, die verlaging van de staatsschuld als absolute noodzaak voorstelde,
in het belang van komende generaties.
conclusies:
- De destijds door de regering breed uitgemeten recessie met 1% krimp in 2003
heeft nooit bestaan. (bulletin VII. sept 2003)
- De propaganda waarmee een loonstop voor 2004 en 2005 werd afgedwongen,
bleek daarmee een leugen. (47. sociaal akkoord)
- De verhalen dat consumenten niet zouden besteden in 2002 en 2003, blijken onwaar.
De consumentenbestedingen lagen veel hoger dan gedacht.
In 2003 en 2004 gingen de besteedbare inkomens €10 miljard meer achteruit dan eerst voorgesteld.
De loontrekkers gaven dus hun spaargeld uit of staken zich in de schulden.
De wel geregistreerde hogere spaartegoeden blijken afkomstig van de zeer gegoede burgers,
die na het instorten van de ict-hype tijdelijk uit beleggingen in aandelen waren gestapt.
- De oproep van de regering in 2003 om de economie aan te jagen door de winsten
te verhogen ten koste van de lonen, was verkeerd: die oproep was al niet logisch
(9. waar komt de groei vandaan)
en werd onvermijdelijk gelogenstraft met dat de hogere winst
niet tot meer investeringen leidde
(7. minder loon = meer werk).
Uitgerekend de overheid zelf bezuinigde op de lonen en stelde investeringen uit,
inplaats van extra te investeren om de economie aan te zwengelen.
De academische vraag kan dan zijn: Wat is hier aan de hand?
òf de regering heeft zich laten misleiden door verkeerde cijfers;
òf de cijfers zijn zo opgesteld geweest dat de gewenste voorstelling daaruit moest rollen;
òf kunnen cijfers ooit wel zo betrouwbaar zijn dat daarop gestuurd mag worden?
Het politieke antwoord hierop is dat dit allemaal niets uitmaakt.
Cijfers worden alleen gebruikt als ze bruikbaar zijn.
Het CPB, bij monde van directeur Don, zegt dat de gemaakte fout marge van 1% in andere takken
van wetenschap geen probleem oplevert.
Dat is waar. Maar het gaat hier niet om wetenschap,
maar om politiek gevoelige voorspellingen, die na publicatie een eigen leven gaan leiden.
De Loonstop voor 2004 is hiermee afgedwongen. Op valse groenden weliswaar,
maar ja: alleen het resultaat telt, dat is weer bewezen.
conjunctuur voorspellen
Het is geen wetenschap, het is geen koffiedik kijken, het is politieke propaganda.
Naast het CPB zijn er nog enkele instellingen die de Nederlandse economie volgen.
Dus andere voorspellingen doen:
De voorspellingen op hetzelfde moment liggen ver uit elkaar.
Zowel tussen semi-overheidsinstellingen, als tussen de handelsbanken onderling.
Ook de richting van de groei is niet altijd dezelfde.
Er is geen peil op te trekken.
En het uiteindelijk resultaat ligt verrassend anders.
Wat is dan het nut van zo’n voorspelling?
De waarde van de voorspelling ligt meestal niet in de voorspelling zelf,
wèl in wie hem wanneer openbaart, om politiek of zakelijk zijn gelijk te halen:
In 2003 werd herhaaldelijk voorspeld dat de economie in 2003 zou krimpen.
En dat krimp rampzalig zou zijn voor de toekomst.
Zo zijn deze voorspellingen gebruikt om een loonstop af te dwingen in 2004 en 2005.
Pas 3 jaar later, in 2006 werd definitief toegegeven dat die voorspellingen in 2003 niet deugden.
Toen was de loonstop al binnengehaald en zoiets wordt door ondernemers en regering nooit vrijwillig
gecompenseerd. (27. nieuwe cao ronde 2007)
Een regering die loonmatiging nastreeft, zal altijd angst voor dalende groei zaaien.
Behalve vlak voor de verkiezingen. Plotseling neemt dan de groei weer toe, ‘dankzij het regeringsbeleid’.
Zo ook weer in de herfst van 2006.
De economische groei in Nederland is jarenlang zelfs een stuk hoger geweest
dan in andere Europese landen. Daar werd geen aandacht aan besteed. Het tegendeel werd beweerd.
(37. econ groei EU landen)
(38. econ groei USA & Europa)
En het winstnivo is op een steeds hoger nivo gekomen. Daar ging het om.
(11. netto winst Nederland)
- niet alleen de cijfers over de toekomst worden door het CPB steeds gewijzigd,
ook die van jaren geleden.
- een precieze hoogte is zeker bij voorspellingen nooit aan te geven.
- verschillen tussen de instellingen ontstaan ook door wat wel meegeteld wordt en wat niet.
- CPB cijfers zijn bedoeld voor politieke toepassing. Het is dan maar een kleine stap dat
de politieke wenselijkheid de cijfers gaat sturen.
conclusie:
de hoogte van een CPB voorspelling of berekening is geen onaantastbaar gegeven
cijfer fetisjisme op basis van alleen de CPB cijfers is volkverlakkerij
klik door naar: (30. kosten van arbeid en kapitaal)
juli-08