In juni 2008 opende de ondernemersorganisatie VNO-NCW een charme offensief naar
de FNV centrale. Sindsdien zet deze vakcentrale zich ijverig in voor de belangen van ondernemers.
(27. cao ronde 2009)

Een half jaar later hebben ondernemers het idee dat door het inzakken van de wereldhandel
hun omzetten in 2009 zullen inzakken. Ze zijn bang dat hun winst afneemt en dat vinden aandeelhouders niet leuk. Dat behoort weliswaar tot het veel geroemde ondernemersrisico,
maar wat doen ondernemers in zo’n geval? Hun risico afwentelen op het personeel.
Met alle middelen.

En zo verstuurden vakbonden samen met de ondernemers begin januari een vertrouwelijke brief aan de regering. Inhoud: regionale banenpools zijn hèt middel om massaontslagen te voorkomen. Overtollig personeel wordt met een banenpool perspectief en vertrouwen geboden, zo zeggen
de briefschrijvers, waaronder Wilna Wind cao coördinator van de centrale FNV. (47. sociaal akkoord)

voorbeeld
15 jaar geschiedenis van de banenpools SHB in de havens van Rotterdam en Amsterdam
zijn hèt voorbeeld van hoe zo’n banenpool werkt:

• rederijen voegen hun havenbedrijven samen en stoten overtollig personeel
  af naar havenpools;
• havenbedrijven en bonden zitten gezamenlijk in het bestuur van de havenpool;
• verteld wordt dat havenpoolers alleen thuis zullen zitten als er weinig werk is
  in de haven;
• personeel komt in dienst van die banenpools, die tewerkstelling,
  scholing en betaling regelen;
• het zijn uitzendburo’s op basis van contract met bedrijven,
  dus geen exclusieve verplichting voor de oude werkgevers en ook niet bij uitsluiting
  van andere uitzendburo’s;
• financiering komt uit WW gelden en bijdragen van geïnteresseerde bedrijven;
• alleen plooibaar personeel -uitgekozen door de bedrijven- wordt ingezet
  en krijgt betaald boven de lage garantie uitkering voor bankzitters;
• de bedrijven onttrekken zich op den duur aan hun verantwoordelijkheid,
  verlagen dus hun bijdrage
• de arbeidsvoorwaarden worden aangescherpt, oproepdiensten opgerekt, werk buiten
  de bedrijfstak verplicht gesteld, de pensioenreserves aangesproken voor het voortbestaan,
  de banenpool zelf wordt als bedrijf verkocht aan een koppelbaas;
• niet de ondernemers, maar de banenpool ontslaat de mensen, op het laatst door middel
  van faillissement, zoals in januari 2009 met SHB Rotterdam gebeurde;
• een eventuele uitkering aan ontslagen banenpoolers is naar het laatst verdiend loon,
  wordt dus veel lager dan de opgebouwde rechten bij het oorspronkelijke bedrijf
  zouden opleveren;

Kortom,
een koude sanering voor het personeel.

alleen de lusten, niet de lasten
Als bedrijven personeel nodig hebben, regelen ze dat helemaal zelf. Maar zodra ze van personeel af willen, moeten vakbonden en regering dat voor ze oplossen. Hier klopt duidelijk iets niet.

Voordelen voor de ondernemers van een banenpool:

• een overbruggingsconstructie voor de korte termijn, gesubsidieerd uit de WW pot. AWVN, de organisatie die veel cao’s uitonderhandelt voor de bedrijven, windt er geen doekjes om hiervoor een graai uit de WW pot te doen (52. afromen WW en WAO fondsen)
• onmiddellijk verlost van een deel van de personeelskosten;
• een flexibel, emotioneel met de bedrijfstak verbonden personeel, dat aan het lijntje wordt gehouden zonder enig bedrijfsrisico èn zonder maatschappelijke verantwoordelijkheid;
• voor het MKB een aanvulling op de pay-roll overeenkomsten, waarbij personeel in dienst is van een extern loonadministratie kantoor (Mario van Mierlo, woordvoerder MKB);
• op de langere termijn is de banenpool het afvoerputje voor die bedrijven die hun personeel kwijt willen.

niks perspectief of vertrouwen
Banenpoolers wordt een worst voorgehouden:

• Als een bedrijf echt hun kennis en ervaring wil behouden, dan houdt ze zulke waardevolle medewerkers heus wel in eigen huis en doet ze niet in de aanbieding, ook niet tijdelijk.
• Een banenpool met collega’s uit dezelfde bedrijfstak kan op korte termijn nooit perspectief bieden op nieuw werk in het vak. Immers, de hele bedrijfstak zit in dezelfde conjunctuurcyclus.
• En wie lang in een banenpool zit, is daarmee al getekend bij sollicitaties. Snel weer aan werk komen vanuit een banenpool is een illusie. Zo snel mogelijk wegwezen, dat is het beste.

Als resultaat is dit precies het soort ontslagversoepeling waar de Commissie Bakker opuit is.
(bulletin XXIII. naar een toekomst die loont)

Het verschil is:

• dat ‘Bakker’ dwingend lager loon oplegt;

Werkenden moeten zelf over hun eigen positie kunnen beslissen en dat niet overlaten aan anderen. Ook niet aan een vakbondsleiding omdat die het soms op een akkoordje gooit
met ondernemers.

conclusie:
Banenpools zijn voordelige constructies voor bedrijven om van personeel af
te komen. Blijft de banenpool langere tijd bestaan, dan verwordt die
vanzelf tot een juridisch afgesplitste sterfhuis constructie
van waaruit het personeel wordt gedumpt

ontslagen, bij behoud van dividend
Het voorstel om regionale banenpools in te stellen is geen losse flodder die wel weer overwaait. De banenpools zijn een onderdeel van het centraal akkoord dat ondernemers, regering en vakcentrales al langer bekokstoven en dat volgens de planning in maart 2009 bekend wordt gemaakt. (bulletin XXV.wiens economie versterken)

We moeten geloven dat zulke banenpools de enige uitweg zijn om een economische ramp
te keren, na het gevoerde wanbeleid in de financiële sector. (58. krediet chaos)
De werkelijke bedoeling is de winstuitkeringen aan aandeelhouders op het bestaande
hoge peil te handhaven. (11. nettowinst in Nederland). Ten koste van de lonen en arbeidsvoorwaarden
van het personeel.