maatschappelijk ondernemen
volgens PostNL

respektloos
TNT trapt 14.000 postbodes en sorteerders met een contract van meer dan 25 uur de straat op. Ook postophalers met een contract van 15 uur of meer zijn verder ongewenst. TNTpost wil alleen nog personeel in deeltijd. Oud personeel wordt niet herplaatst. Een regelrechte aanval op de arbeidsvoorwaarden. Totaal gebrek aan respekt voor de inzet van het huidig personeel bij het TNT management. Pas na de zomer van 2010 krijgen de mensen te horen wanneer ze weg moeten. Kunnen ze intussen vrijwillig opstappen, dat scheelt PostNL in de kosten van het sociaal plan.

Al twee keer eerder heeft TNTpost het personeel gechanteerd door te proberen werkbehoud uit te ruilen tegen een loonoffer. Beide keren gingen de bonden al akkoord, maar het personeel wees dit gesjoemel overtuigend af. Ook nu weer willen de bonden geen aktie tegen de TNT direktie te ondernemen, ondanks een grote aktiebereidheid onder de leden. De bonden houden op voorhand de stakingskas dicht.

leugens
Het is een leugen dat de concurrentie op de postmarkt TNTpost dwingt postbodes in vaste dienst te ontslaan. Aandeelhouders willen het postbedrijf zo snel mogelijk met winst verkopen.
En hoe minder personeel in vaste dienst, hoe hoger die opbrengst zal zijn. Daarom moet het vaste personeel eruit. Dat is er aan de hand. Hedgefund CVC onderhandelde in juli 2010 al over deelname in het bedrijf voor een slordige € 1.500.000.000,-.

van postbode naar postbezorger:

in 2007 liep 20% van de bezorgers voor € 3 per uur,
het wettelijk minimumloon was toen € 8,20 per uur

in 2010 kreeg een bezorger gemiddeld € 6 à € 7 per uur bruto betaald,
bij een wettelijk minimumloon van € 9,02 per uur

De bonden lieten zich destijds door de nieuwe postbedrijven overhalen om pas in het najaar van 2012 een post cao uit te onderhandelen. Daarmee hebben de bonden in 2009 willens en wetens zware onderbetaling en dus concurrentie op arbeidsvoorwaarden bij de post mogelijk gemaakt. Sandd, TNT dochter Netwerk VSP, Selekt Mail en het zusterbedrijf DHL Global Mail zouden als tegenprestatie langzamerhand steeds meer personeel in vaste dienst gaan nemen.
Duidelijk was van begin af dat deze bedrijven die halfzachte toezegging nooit zouden nakomen. Want bedrijven die onder de geldende cao voorwaarden niet kunnen bestaan, hebben geen bestaansrecht. Zo eenvoudig ligt dat. Dat de bondsleiding daar blind voor was, is onvergeeflijk.
(zie hieronder een stuk uit december 2008)

De bonden zeggen nu de gemaakte afspraken met de nieuwe postbedrijven per 1 oktober 2010 op. Maar dat is gewoon te laat, het kwaad is al geschied. De arbeidsvoorwaarden bij de post zijn verknald. Verlaagd tot rond het nivo in de schoonmaak. Bovendien heeft de bondsleiding TNTpost een vrijbrief gegeven om duizenden mensen het werk te ontnemen waar ze trots op waren. Wellicht mag het publiek straks zelf zijn post komen ophalen bij uitdeelcentra.

Liberalisering van postbezorging is ingevoerd per april 2009. Onderandere op
voorwaarde dat 14% van het personeel bij de nieuwe postbedrijven op 1 april
2010 een vast arbeidscontract zou moeten hebben.

De werkelijkheid op 1 april 2010:
0,5% van de bezorgers heeft een vast contract.

Veel bezorgers weigeren een vast contract als postverspreider omdat daarin:
de bezorger per week variabel 3 tot 16 uur wordt ingedeeld;
ver onder het minimumloon wordt betaald;
een bijbaan verboden is;
het bedrijf de werktijden eenzijdig kan wijzigen;
het bedrijf eenzijdig het aantal uren kan wijzigen;
en het bedrijf de te lopen wijken eenzijdig kan wijzigen.
Het bedrijf heeft geen enkele verplichting tegenover de postverspreider.

9,5% van de postverspreiders heeft op1 april 2010 een ‘overeenkomst van opdracht’.
Dat is een stukloon contract:
geen ziektegeld, geen vakantiegeld, geen sociale verzekeringen, geen pensioen.

verraad
Eind juni 2010 -direkt na de massale ontslag aanzegging- verdedigden bondsbestuurders in de media het TNT beleid tegenover het personeel. In plaats van het personeelsbelang te verdedigen tegenover de directie.

De bondsleiders zelf hebben de arbeidsvoorwaarden onderuit gehaald. Met de afspraak om vanaf 1 april 2009 voor 3½ jaar geen postcao te eisen, hebben de bonden concurrentie op arbeidsvoorwaarden uitgelokt. Zo konden de avonturiers die ooit Selekt Mail en Sandd oprichtten hun belang met winst doorverkopen. En TNT wordt geholpen om van zijn vast personeel af te komen. De bondsleiders hebben èn hun leden èn alle postbodes verraden.

Bondsonderhandelaars zijn binnen de bondsorganisatie ondergeschikt aan hun management
en de bondsleiding. Niet aan het personeel waarvoor ze geacht worden op te treden.
Bovendien komen bondsonderhandelaars nog maar zelden uit het bedrijf zelf voort. Ze worden meestal door de bondsleiding van buitenaf tussengeschoven en kennen de werkomstandigheden niet uit eigen ervaring. Een onderhandelaar -de goede niet te na gesproken!- is daardoor makkelijk in te pakken door het management, ten koste van de belangen van het personeel. Meestal ook mogen onderhandelaars zich slechts een paar jaar met een bedrijf bemoeien en krijgen vervolgens een andere taak. Dat maakt ze afhankelijk van de bondshiërarchie. Tegelijkertijd verwaarloost de bond zo als organisatie de noodzakelijke opbouw van kennis over het bedrijf, de bedrijfstak
en de ingeslopen slinkse praktijken in de arbeidsverhoudingen.

Daardoor gebeurt het te vaak dat akkoorden over arbeidsvoorwaarden in eerste instantie door beroepsbestuurders worden gesloten, die vervreemd zijn van de werkvloer. Niet de mensen waar het om gaat in het bedrijf, bepalen het bondsbeleid. In deze structuur gaan de bonden de werkenden passeren die ze heten te dienen. Werkenden wordt steeds vaker het bondsbeleid opgelegd. Moderne bonden verworden tot cao- en overlegfabrieken die zo hun bestaansrecht
als vereniging van en voor werkenden in de waagschaal stellen. (43-1 staatsvakbond)

conclusie:

Wat vooraf ging aan het opgeven van de arbeidsvoorwaarden bij de post, is hieronder te lezen.

Of ga door naar: (43. vakbondstientje)

loon inleveren en massa ontslag
concurrentie op arbeidsvoorwaarden 59

TNT chantage
TNTpost chanteert het slechtst betaalde personeel al heel lang met òf 15% loonsverlaging
òf ontslag voor 11.000 mensen. Eind oktober 2009 kwamen de bonden met een eigen plan.

Volgens de bonden moet het personeel gewoon kiezen tussen:

• òf loon inleveren in ruil voor een werkgelegenheidsgarantie voor drie jaar,
• òf loonbehoud bij gedwongen ontslag voor 3.500 collega’s

Niet veel verschil met wat het management al twee jaar lang eiste.
(bulletin TNT. okt 2007); (zie ook hieronder)
Dit lag voor de hand, want in februari 2009 hadden de bonden al toegegeven aan TNT

Maar de bondsleden bij alle bonden verwierpen dat akkoord in overgrote meerderheid.
De bonden huurden daarop een onderzoekburo in. Dat buro stelde dat TNT echt niet anders
kan in deze postmarkt. Zo blijf je als vakbeweging achter de verhalen van ondernemers aanlopen, inplaats van zelf de agenda te bepalen. (24. pensioen komt later)

Bestuurders die zijn opgeleid aan de sociale academie is ingeprent het conflict
te vermijden door vooral positief mee te denken met de tegenstander.
Politiek gezien is dat een valkuil, want zo onderwerp je je al bij voorbaat.
Daarna kan je alleen nog achterhoede gevechten voeren
en proberen de schade te beperken.

De belangentegenstelling tussen werkgevers en werkenden is een fundamenteel
maatschappelijk conflict.
Een bondsbestuuder die dat conflict ontkent, keert zich tegen de werkenden.

Hoe komt het toch dat de bonden zich weer tegen het belang van de leden keren?

1. Bondsbestuurders horen de leden wel, maar luisteren slecht en stellen zich boven de leden;
2. Bondsbestuurders hebben heel vaak geen principiële visie op wat het belang
   van het personeel is;
3. Bondsbestuurders gaan in op de argumenten die het bedrijf aandraagt.
   Maar ja, dan ben je bezig met belangenbehartiging voor het management
   en de aandeelhouders. Per definitie is dat niet het belang van het personeel;
4. Bondsbestuurders laten zich makkelijk door het bedrijf om de tuin leiden.
   In dit geval om mee te denken met het management. Daardoor laten ze zich verleiden om alleen naar de Nederlandse postmarkt te kijken. Vergeten helemaal wat het bedrijfsbeleid en het verdienmodel is en hoe TNT als bedrijf internationaal opereert.

oriëntatie crisis

1. Bestuurders en onderhandelaars van de vakbond worden alleen nog bij uitzondering op de werkvloer gerekruteerd. De laatste tientallen jaren hebben zij zelden meer dezelfde sociale achtergrond en zeker niet de werkervaring van postbodes en sorteerders. Hun sociale achtergrond, opleiding en arbeidsomstandigheden komen veel meer overeen
2. Met die van hun tegenstanders: de onderhandelaars van het bedrijf. De sociale en politieke afstand tussen bondsleden en bondsbestuurders worden moeilijker te overbruggen,
   ze spreken steeds vaker een verschillende taal .Onderhandelaars rapporteren
   ook niet meer direkt aan de leden op de werkvloer, maar allereerst aan hun manager bij de bond. Een vakbond met bestuurders die niet dezelfde oriëntatie hebben als haar doelgroep, wekt weinig vertrouwen. Zo’n bond werft heel moeilijk nieuwe leden.
3. TNT wijt haar omzetverlies -naast toenemend internet gebruik- vooral aan het verlies van haar monopoliepositie in Nederland. Dat is onzin.

• a. Het in 2009 verlopen monopolie op 50 gram post was de grote winstmaker
  om buitenlandse expansies te bekostigen. Maar nog steeds is TNT marktleider
  in Nederland en blijft dat voorlopig ook.
• b. Het zijn de grote postverzenders zoals banken, nutsbedrijven en Rijksbelastingen
  die lagere posttarieven willen. Zij wakkerden de privatiseringshype
  en het openbreken van de postmarkt aan. Maar de concurrenten van TNTpost
  kunnen door hun slordige organisatie nooit garanderen dat zij die post even betrouwbaar kunnen bezorgen. Ze laten de post te vaak gewoon op straat liggen.

TNTpost zou dus de kwaliteit van dienstverlening moeten opvoeren en garanderen,
in plaats van een prijzenslag aan te gaan en daarvoor offers van het personeel te verlangen.
Maar TNTpost koos ervoor het huidig personeel weg te pesten en postbestellers in deeltijd voor € 8,32 per uur te werven

smoezen en nieuwlichterij

• TNTpost legt een rookgordijn over haar ware bedoelingen.
  Als vakbond moet je zo’n spelletje door hebben,
  daar niet intrappen en bovenhalen hoe het wel zit.
• a. Wat er wel aan de hand is:
  TNT heeft in 2007 € 400 miljoen aan haar aandeelhouders overgedragen en eiste vervolgens € 125 miljoen per jaar van de postbodes en sorteerders.
  De eigenaren hebben geld onttrokken aan het bedrijf op kosten van het personeel.
• b. Zelfs over de eerste drie kwartalen van 2009 heeft het moederbedrijf TNT
  een nettowinst gemaakt van € 279 miljoen.
  Daaruit kunnen die TNT aandeelhouders best een fatsoenlijk sociaal plan betalen.

Dat TNTpost last heeft van concurrentie is een smoes. TNT beconcurreert het eigen postbedrijf
met dochter Netwerk VSP en biedt daar nog belabberder arbeidsvoorwaarden dan de concurrentie.

In het buitenland staat TNT overal bekend als prijsvechter die de lokale postmarkt probeert open te breken. Zo breekt TNT de postmarkt open in Slowakije en breidt bijvoorbeeld uit in China; beconcurreert de Royal Mail in Engeland; en aast op een 30% aandeel in datzelfde RoyalMail;

TNT en Deutsche Post (in Nederland eigenaar van Selekt Mail en DHL) beconcurreren elkaar op elkaars thuismarkten de tent uit;

conclusie:

Een vakbond gaat makkelijk de fout in als ze mee gaat denken met de tegenstander.
Onvoorstelbaar dat Henk van der Kolk van FNV Bondgenoten in november 2008
snelle liberalisering van de postmarkt in Nederland eiste van de regering.

Hem is verteld dat liberalisering goed is voor de werkgelegenheid van
‘moeilijk plaatsbaren’ die wat bijverdienen bij Sandd en Selekt Mail.
Daarom suggereerde hij dat deze halve vrijwilligers bij de ‘nog zwakke nieuwe postbedrijven’
eind 2012 door de liberalisering kans op een cao krijgen.

Natuurlijk, het management stelt het voor alsof hun postbedrijven sociale instellingen zijn.
Maar de eigenaren zijn de concurrentie aangegaan om daar zelf rijker van te
worden. Daarom betalen ze geen loon en gebruiken Henk van der Kolk daarbij.
De postbestellers zelf hebben nooit een loon onder dat van de postcao verlangd.

‘nog zwakke nieuwe postbedrijven’zijn er niet:

• Sandd is door een drietal rijke avonturiers opgericht die enkel uit zijn op cashen
  zodra er zich een koper voordoet. Pensioenfonds ABP heeft een 5% belang genomen.
• Selekt Mail en DHL zijn eigendom van Deutsche Post.

• c. Onder enkele bondsbestuurders is de misvatting ingeslopen dat het ouderwets is om als vakbond de werkenden te beschermen. Het zou ouderwets zijn barricaden op te gaan. En het zou ouderwets zijn om de arbeidsvoorwaarden dichtte timmeren.
  Dit soort bestuurders wil dat de moderne vakbeweging de mensen niet meer betuttelt. Werkenden kunnen hun arbeidsvoorwaarden beter zelf met de baas gaan regelen. Klinkt leuk, maar het betekent dat de vakbeweging de werkenden aan hun lot over laat: de bondsorganisatie concentreert zich op individuele belangenbehartiging.
  En bemoeit zich niet meer met de arbeidsverhoudingen binnen het bedrijf om konflikten met de bedrijfsleiding te vermijden.

verbetering vakbondseis
Het gemakzuchtig TNT management volgde tot nu toe de weg van de minste weerstand.
En maakt mooie sier met prijzen voor duurzaamheid en maatschappelijke verantwoord ondernemen.
Daarom is het aan de bonden om het management nu voor een echte uitdaging te stellen:
duurzaam en maatschappelijk verantwoord omgaan, ook met personeel

• Een fatsoenlijk sociaal plan voor het overtollig verklaard personeel kan heel goed afgedwongen worden. Want het geld is er wel, maar de aandeelhouders gaan er steeds
  mee vandoor;
• Voor het voortbestaan van TNTpost is helemaal geen prijzenslag nodig. Het bedrijf kan in Nederland heel goed overleven door hier de kwaliteit van dienstverlening te verbeteren
  en te garanderen.

moderne vakbond
In de bond hoor je wel vaker: ‘we moeten er vanaf dat de baas overal de schuld van is’.
En: ‘de moderne vakbond wil de werknemer uit de slachtofferrol’. Hoezo? Niks slachtofferrol.
De dagelijkse realiteit is dat de werkenden door werkgevers onbeschaamd als voetveeg worden gebruikt. (17. stelen van het personeel) Een zelfbewuste vakbeweging laat niet zo met zijn leden sollen.

De moderne vakbeweging beweert met individuele belangenbehartiging de werknemer weerbaarder te maken. De praktijk is dat de vakbeweging vaak weigert het gezamenlijk belang van werkenden tegenover de werkgevers te verdedigen. Op centraal nivo dringt die vakbond zich tegelijkertijd wel op als buffer tussen de werkenden -haar leden- en hun tegenstanders:
de werkgevers. (43. vakbondstientje)
Dat is helemaal niet modern. Dat is meeheulen met de werkgevers. Zo’n vakbond loopt ideologisch over naar het kamp van de werkgever. Dat is een politieke keuze tegen de werkenden. Dat zo'n vakbond leden verliest onder de werkenden, is onvermijdelijk.

De werkgevers hebben hun eigen belangenorganisaties, hun eigen loononderhandeling-bedrijf en een hele stoet lobbyisten, om hun belangen te verdedigen. De vakbeweging hoeft ze helemaal niet ook nog eens te hulp te schieten. Of de bondsleiding moet vervreemd zijn van de politieke verhoudingen op de werkvloer. (27. cao ronde 2009)
Vakbonden zijn juist opgericht om èn de positie van de werkenden te verbeteren èn hun belangen krachtig en met overtuiging te verdedigen tegen de voortdurende aanvallen van de ondernemers en regering.

Ondernemers en regering dienen de belangen van de werkenden te respekteren.
daar is een sterke vakbeweging voor nodig,
die bereid is dat zonodig af te dwingen.

toezichthouder
Omdat volgens Sandd en Selekt Mail de postmarkt wordt gesloopt door prijsconcurrentie,
dreigen zij in 2012 geen cao af te sluiten.
Het voorstel van de bonden is daarop dat er dan maar een toezichthouder moet komen
om prijsconcurrentie tegen te gaan.

vakbond toont weinig inzicht

• Prijsconcurrentie sloopt de arbeidsvoorwaarden bij de post, en niet de markt.
• Een toezichthouder voorkomt geen prijsconcurrentie.
  De grote postverzenders willen juist een prijsoorlog om voor 11 cent per brief
  te verzenden. Daarvoor concurreren de drie postbedrijven graag op arbeidsvoorwaarden.
• Toezichthouders zoals NMa, Opta, AFM en DNB bewijzen dat toezichthouders alleen
  de branche verdedigen, nooit het personeel.
• TNTpost heeft bewust op loonsverlaging ingezet.
• Door Sandd en Selekt Mail vrij te stellen van de post-cao hebben bonden
  en regering loonsverlaging bij de post ingevoerd.

Hoezo externe toezichthouder nodig?
Een zelfbewuste vakbeweging is zelf de toezichthouder op arbeidsvoorwaarden.

Het is een bewijs van onvermogen van de vakbonden om vol te houden dat een loonoffer
onvermijdelijk is. Deze rampzalige situatie voor postbodes en sorteerders is veroorzaakt
door diezelfde vakbonden, die steeds weer de verkeerde stappen zetten.

Onwil? Dom? Naïef? Of nooit begrepen dat een vakbond in dienst staat van het personeel?
(47. sociaal akkoord)

Hieronder het voorspel tot de chantage door TNT,

of ga door naar: (43. vakbondstientje)

post concurrentie
concurrentie op arbeidsvoorwaarden 59

liberalisering
Ondernemers willen al heel lang concurrentie bij de post om zo hun bulk verzendingen goedkoper bezorgd te krijgen.
Wie zijn toch de klanten die hun post zo graag tegen hongerloon bezorgd willen krijgen?
ING, Nuon, KPN, Rabo, Essent, staatsbedrijf ABN Amro en zo nog een paar.

AbvaKabo, CNV en FNV Bondgenoten gingen half februari 2009 akkoord met liberalisering van de postmarkt. Op een vage belofte dat de stukloon tarieven bij Sandd en Selekt Mail in oktober 2012 misschien worden omgezet in cao’s, maar niet hoger dan minimumloon en dan hooguit
voor 4 op de 5 postbestellers.

De PvdA / CDA regering heeft pas nadat de bonden daarmee akkoord waren gegaan
de concurrentie voor brieven onder de 50 gram vanaf 1 april 2009 toegestaan.

concurrentie
Winst maken is het enige waar de postbedrijven voorgaan. Anders houden Deutsche Post, TNTpost en Sandd er meteen mee op. Door prijsonderbieding veroveren de nieuwkomers
eerst marktaandeel. Dat kan alleen door lagere bedrijfskosten. Bij postbedrijven vormen lonen
ongeveer 70% van de totale kosten. Prijsconcurrentie moet dus vooral uit lagere loonkosten komen, lager dan de geldende arbeidsvoorwaarden. Sannd en Selekt Mail hebben daarom altijd geweigerd cao’s af te sluiten. Ze hanteren ovo’s -overeenkomst van opdracht- van € 7,- per uur.
Aan de andere kant wil TNTpost haar marktaandeel behouden en zet daarom al jaren de interne arbeidsvoorwaarden onder druk. En zo concurreren de bedrijven elkaar op arbeidsvoorwaarden. Over de rug van het personeel.

voorwendsels

“Selekt Mail en Sandd kunnen nog geen volwaardige lonen betalen”

• Selekt Mail is een volle dochter van het zeer kapitaalkrachtige
  Deutsche Post en kan best volwaardig loon betalen, maar wil dat niet.
• TNT ondermijnt in Duitsland op dezelfde manier de arbeidsvoorwaarden.

Een onderneming die de geldende arbeidsvoorwaarden niet kan betalen,
heeft geen bestaansrecht. Zo eenvoudig ligt dat.
Deutsche Post en TNT werken samen om de bestaande arbeidsvoorwaarden
in Duitsland en Nederland af te breken.
Sandd pikt een graantje mee bij dit spelletje van de grotere jongens.

“In oktober 2012 komt er misschien een arbeidscontract bij Selekt Mail en Sandd”

• Een vage belofte: niets ligt nog vast.
• In de tussentijd wordt daar nog minstens 3½ jaar voor € 7,- per uur gewerkt,
  ver onder het minimumloon.
• Bij TNT worden de mensen gedwongen om uitgeklede voorwaarden te accepteren.

“Bij TNTpost dreigen 11.000 ontslagen, daarom moet een vernieuwende cao worden aangeboden door een moderne vakbond”

• Dan laat die vakbond zich wel heel makkelijk belazeren. TNT is een bedrijf met zeer ouderwetse arbeidsverhoudingen, dat bovendien het eigen postbedrijf via Netwerk VSP beconcurreert met stukloon, dat nog slechter betaald wordt dan bij Selekt Mail en Sandd.
• TNT heeft nog in 2007 zijn aandeelhouders stevig verwend door € 400 miljoen eigen aandelen op te kopen. Inplaats van dit bedrag voor de komende afvloeiing van personeel
  te reserveren. Iedereen wist toen allang dat de concurrentie op de postmarkt binnen Europa
  in 2012 verplicht zou worden.
• Een bond die voor chantage en wanbeleid wijkt, is het vertrouwen van de leden niet waard.

Een winstbeluste ondernemer daarin tegemoet komen door de arbeidsvoorwaarden af te breken, is precies niet waarmee een vakbond zijn leden ondersteunt.

TNT management heeft geen respect voor postbodes en sorteerders.
Tijdens de cao onderhandelingen in 2007
meldt een personeelschef van TNT in Amsterdam aan een krant:
‘een postbode verdient een kwart teveel van wat hij waard is’

15% inleveren
De bonden zijn loonsverlaging overeengekomen bij TNT. Volgens het principe akkoord voor de TNTcao met een looptijd van 3 jaar, gaan vanaf 1 april 2009 uitgerekend alleen de vier laagste loonschalen er 15% op achteruit. (44.-09. afgesloten cao's 2009)

“TNT biedt een arbeidsgarantie van 6 jaar”

• Boterzacht natuurlijk. Over drie jaar, in april 2012 is deze cao afgelopen, daarmee ook iedere garantie. Niemand weet hoe 2015 er voor zal staan. Vóór die tijd heeft de direktie vast weer een uitvlucht verzonnen.
• TNTpost schrapt nu al duizenden vaste banen van postbodes. Daarvoor in de plaats worden postbestellers op deeltijd basis aangenomen. Bruto € 8,32 per uur. Met deze verdringing wordt 30% op de loonkosten bespaard. Daar is het management trots op.

“Postbestellers in deeltijd hoeven toch niet te leven van hun TNT inkomen”

• Deeltijdwerkers hebben ook recht op volwaardig loon.
• Onvolwaardige banen aanbieden is een middeleeuwse truc om arbeidskracht zo flexibel mogelijk in te zetten, ten koste van het welzijn van het personeel.

“We hebben met dit akkoord veel teruggewonnen”

• De aanvulling van het verlaagde loon tot 95% van het huidige loon -gedurende 2 tot 9 jaar-
  is een wassen neus. Dit is een gunst van TNT, geen afdwingbaar recht. Anders zou het geen aanvulling zijn op het cao loon.
• De bonden hebben veel te veel weggegeven. Als postbesteller ben je voortaan zelfs gedwongen er een andere, beter betaalde baan bij te zoeken.

“Wie weg wil krijgt een mobiliteitsbudget mee”

• Afkoopsom, in gewoon Nederlands. TNT verzoekt het personeel met opgebouwde rechten om te vertrekken. Vooral bij langjarig dienstverband is het voor TNT voordeliger een paar maandlonen mee te geven dan nog jaren een aanvulling te moeten betalen.

de postbesteller als gebruiksvoorwerp

Wie wil er nog werken bij zo’n bedrijf?
Peter Bakker weet dat werklozen vanaf 1 juli 2009 na een jaar uitkering
verplicht zijn ieder ander werk te accepteren.
Als werklozen toch nog recht hebben op een langere uitkering,
dan mogen ze die opmaken als aanvulling op het te lage TNT loon.
Zo denkt Peter Bakker aan genoeg postbestellers te komen.

Door misbruik te maken van de crisis propaganda, (47. cpb ongeloofwaardig) voert Peter Bakker nu bij TNT precies dat uit wat hij in de zomer van 2008 de regering al eens aanraadde.
Voor de regering was zijn advies toen politiek niet haalbaar. (bulletin XXIII. naar een toekomst die loont)

Acht maanden later, in een tijd dat de regering niet eens een loonmaatregel wil afkondigen,
gaan de bonden nog veel dieper door het stof. (27. cao ronde 2009)

dienstverlening
Gelijktijdig beperken de postbedrijven hun dienstverlening tot een minimum.
Sandd en Selekt Mail doen al niets aan publieke dienstverlening, een organisatorisch slordige bezorging is alles. De dienstverlening van TNTpost wordt afgebouwd.
Allereerst gaat bij TNTpost de dagelijkse huis aan huis postbezorging in de steden terug naar slechts een paar keer in de week. Als het even kan zal TNT de postzegeltjes duurder maken.
Welke ideologen beweerden er ook alweer dat concurrentie voor het publiek voordeliger zou zijn?

postkantoren
De postkantoren gaan dicht. De laatste 1850 mensen worden op straat gezet.
Zij mogen zich melden bij een banenpool of mobiliteitscentrum. (60. banenpool een sterfhuis)
De geldzaken zijn overgeheveld naar ING kantoren. De postzaken besteedt TNT uit aan kleine zelfstandigen met een tijdschriften- of tabakswinkel. Een middenstander rekent zelden al zijn uren en is daardoor goedkoop. Deze middenstander krijgt geen cao, maar wordt contractueel voor jaren verplicht naar het pijpen van TNTpost te dansen, op basis van stukloon.

lees hieronder over de rol van FNV Bondgenoten in november 2008,
de al langer slechte arbeidsverhoudingen bij TNT (bulletin TNT),

of ga door naar: (43. vakbondstientje)

post liberalisering
concurrentie op arbeidsvoorwaarden 59

Vakbondslid word je omdat je meer kracht wilt ontwikkelen om je gezamenlijk belang te behartigen. De vakbond is van en voor de werkenden. Jammer dat sommige bestuurders denken dat het belang van de ondernemers hetzelfde is als van de werkenden. Zulke bestuurders laten zich makkelijk gebruiken tegen de werkenden.

post
Postbedrijven Sandd en Selekt Mail werken met stukloon. Zij kennen geen arbeidsovereenkomst, maar een overeenkomst van opdracht (OVO) à € 7,- per uur. TNT (voorheen PTT) ondergraaft aanvullend de arbeidsvoorwaarden in eigen bedrijf. (bulletin TNT okt 2007) Al in 2007 beweerde een zegsman tijdens de cao onderhandelingen bij TNT dat postbodes 25% teveel betaald krijgen.
Een volle TNT dochter -Netwerk VSP- betaalt nog lager stukloon dan Selekt en Sandd en beconcurreert daarmee doelbewust ook het zusterbedrijf.
Al vóór 2006 is bij TNT overwerk struktureel omdat er te weinig personeel is.
En nog steeds loopt het bedrijf verder leeg.
Begrijpelijk.

concurrentie op arbeidsvoorwaarden
FNV Bondgenoten, CNV Publieke Zaak, CNV Bedrijvenbond en BVPP laten zich gebruiken door de concurrenten van TNT. In november 2008 tekenden ze een voornemen met Sandd en Selekt Mail om in 2012 voor 80% van het personeel een minimumloon cao te hebben geregeld.
Voorlopig geen cao dus.

Waarom deze komedie? Zodra er een cao voor Sandd en Selekt Mail in Nederland is,
en de monopolies in het buitenland zijn afgebroken, zou in Nederland het TNT monopolie
op brieven onder de 50 gram worden opgeheven.

Wie zijn toch de klanten die hun post zo graag tegen hongerloon bezorgd willen krijgen?
ING, Nuon, KPN, Rabo, Essent, staatsbedrijf ABN Amro en nog een paar.
Deze bedrijven gingen eind november 2008 als grote postverzenders een ruzie binnen
de ondernemersvereniging VNO-NCW aan om de post sneller geliberaliseerd te krijgen.

race naar hongerloon
De postbedrijven beconcurreren elkaar op arbeidsvoorwaarden. TNT zelf speelt in Duitsland
-als nieuwkomer daar- hetzelfde spelletje. De algemeen verbindend verklaarde post cao in Duitsland kent een minimumloon van € 9,80 per uur in West Duitsland en € 9,- in Oost Duitsland.
TNT heeft met een Duitse kleine bond € 7,50 afgemaakt. Rechtzaken over de geldigheid
van het minimumloon zijn in maart en december 2008 in het voordeel van TNT uitgevallen.
Een hoger beroep daartegen in 2009 is nog mogelijk.
TNT en Deutsche Post beconcurreren elkaar in wederzijds buitenland.
Over en weer uitkleden van de arbeidsvoorwaarden in elkaars thuisland, dat is beider inzet.

rot smoezen
FNV Bondgenoten stelt in december 2008 dat na vrijgeven van de postmarkt Sandd en Selekt Mail pas langzamerhand bij groeiende omzet echt loon kunnen betalen.
Onzin:
Selekt Mail is een volle dochter van het zeer kapitaalkrachtige Deutsche Post /DHL.
De avonturiers achter Sandd zijn er alleen op uit de krenten uit de pap te vissen.
Het gaat alle bedrijven -ook TNT- puur om verlaging van loonkosten.

Henk van der Kolk van FNV Bondgenoten eiste in november van de regering een snelle liberalisering van de postmarkt. Hem is verteld dat zoiets goed is voor werkgelegenheid
van ‘moeilijk plaatsbaren’ bij Sandd en Selekt Mail.

lessen uit andere bedrijfstakken
Concurrentie op arbeidsvoorwaarden leidde tot èn verschraling van dienstverlening
èn verslechtering van arbeidsvoorwaarden bij de thuiszorg en het openbaar vervoer.

thuiszorg
Lagere overheden besteden uit bij inschrijving en gunnen tot onder de kostprijs.
Leuke truc om de begroting van de gemeenten sluitend te krijgen, een ramp voor personeel
en hulpvragenden. Want daardoor wordt er door de thuiszorginstellingen onherroepelijk gekort
op de lonen en de werkdruk loopt op. De arbeidsvoorwaarden van de alfahulpen zijn uitgekleed
tot oproepkracht. Gediplomeerden worden onderbetaald. De eerste thuiszorginstellingen zijn al failliet gegaan en er staan nog meer op omvallen. De hulpverlening zelf is chaotisch en stelt steeds minder voor.

openbaar vervoer
Na ontmanteling van het bijna geïntegreerd openbaar vervoer -ook van trein en bus-
worden de concessies door de diverse regionale overheden aanbesteed voor een aantal jaren.
Omdat het een begrotingspost is, is de laagste prijs gewenst. Daarmee kan het vervoeraanbod alleen maar minder worden. In 2007 op 2008 gaf Noord Brabant het voorbeeld hoe erg het mis kan gaan: de overheid gaf een verkeerde opgaaf en moest de gunning overdoen; een inschrijvend bedrijf calculeerde verkeerd en weigerde de gunning; personeel moest staken om werkzekerheid te behouden; om binnen het budget te blijven werden de dienstroosters verder verkrapt, waardoor de dienstregeling snel hapert. Dus raakt het publiek geïrriteerd en agressief tegen chauffeurs. Alleen als het niet anders kan maakt men nog gebruik van het onvoorspelbare streekvervoer. Daardoor worden steeds meer lijnen onrendabel. Zo blijven alleen de drukste lijnen op drukke tijden over.

Ook in andere delen van het land hebben de commerciële bedrijven in het openbaar vervoer
het personeelsbestand uitgedund, de werkdruk opgevoerd, toeslagen geschrapt, zelfs onopgeleid personeel ingezet dat plaatselijk onbekend is. Om de concessie te krijgen en ook nog winst
te maken, zijn de arbeidsvoorwaarden uitgekleed.

politieke verantwoordelijkheid

• De concurrentie op arbeidsvoorwaarden is het gevolg van opportunistische vrije markt avonturen in de negentiger jaren van de vorige eeuw, op instigatie van VNO-NCW,
  met de VVD als haar spreekbuis. Overgenomen door de andere kiesverenigingen
  in het politieke midden.
• Als vakbond hoef je de arbeidsvoorwaarden van anderen niet af te breken. Ondernemers kunnen dat zelf héél goed. De arbeidsvoorwaarden voor je leden en hun collega’s optrekken aan de rechten die anderen met hun vakbondsstrijd hebben verworven, dat is de kunst.

Lees hieronder hoe in de 90er jaren van de vorige eeuw bezuinigingswoede bij de overheid leidde tot concurrentie op arbeidsvoorwaarden bij het streekvervoer en de thuiszorg.

of ga door naar: (43. vakbondstientje)

openbaar vervoer in de knel
concurrentie op arbeidsvoorwaarden 59

concurrentie in het openbaar vervoer
Velen beloofden plechtig dat het vervoer èn beter èn goedkoper zal worden door konkurrentie.
Al is dat nog nooit bewezen in het openbaar vervoer. Het tegendeel zelfs.
In Nederland werd het openbaar vervoer gedurende tientallen jaren juist genationaliseerd.
Net zoals in buurlanden is gebeurd. Precies omdat door het eigenbelang van de diverse vervoerbedrijven de klantgerichtheid veronachtzaamd wordt. De reistijden vielen onnodig lang
en duur uit; aansluitingen waren slecht doordat dienstregelingen niet op elkaar aansloten.
Onnodig tijdrovend voor reizigers, remmend voor de mobiliteit en schadelijk voor economische ontwikkeling. Toch werd in de 90er jaren van de vorige eeuw vanuit politiek Den Haag commerciële marktwerking afgedwongen voor het hele openbaar vervoer.

privatisering
In 1993 kwam een commissie -waar vakbonden uit geweerd werden- met de aanbeveling
het openbaar vervoer te ontvlechten. In 1995 gingen regering en parlement akkoord met marktwerking in het openbaar vervoer. Niet alleen vanuit de hoek van ondernemers en hun volgers VVD en CDA. Ook PvdA en D’66 gingen enthousiast mee in de privatiseringshype
in de 90er jaren van de vorige eeuw.

Het voorgegeven doel van de operatie was dat het openbaar vervoer een groter aandeel
in de totale landelijke mobiliteit zou innemen door concurrentie in te voeren.
Het werkelijk doelvan de regering was te bezuinigen op de subsidie voor het openbaar vervoer.
De 75% financiering op stadsvervoer moest omlaag naar 50%. Evenals de 60% bijdrage aan streekvervoer.
Het verzwegen doel van de politiek was de verantwoordelijkheid voor openbaar vervoer
als publieke voorziening af te schuiven.
Het platvloerse doel was dat er kans op winst werd geroken, dus moest de overheid zich terugtrekken ten gunste van bedrijven in eigendom bij winstbeluste private beleggers.

Strukturele konkurrentie werd vanaf 2000 ingevoerd door openbaar vervoer koncessies
voor 5 tot 8 jaar uit te geven, waarna opnieuw moet worden ingeschreven. De koncessies
worden door provincies en 4 grootstedelijke regio’s vastgesteld en op inschrijving
uitgegeven aan commerciële bedrijven. Deze regionale overheids organen gaan alleen over de aanbesteding, ze mogen zich niet bemoeien met de ontwikkeling of uitvoering van het openbaar vervoer. Daarmee ook niet met de arbeidsvoorwaarden. Dus gaan de koncessies struktureel weg voor de laagste inschrijving.

afbraak streekvervoer
De houdstermaatschappij voor streekvervoer VSN is eind 90er jaren opgeknipt naar onderdelen en in regio’s. De brokstukken werden verzelfstandigd en daarna zo snel mogelijk verkocht.
Bij verkoop -dus privatisering- was de overheid definitief van iedere verantwoordelijkheid af.

reizigers
ariefsverhogingen
slechte aansluiting op de dienstregeling van een andere exploitant
lijnen worden niet bediend op stille uren en dagen, op termijn opgeheven
noodzakelijke dienstverlening in dunner bevolkt gebied verdwijnt

De schade voor het publiek is dat weer een voorziening is afgebroken. Een 50 jaar durend proces om in Nederland tot een geïntegreerd openbaar vervoersysteem te komen -inclusief het spoor-, werd gestopt en de organisatie ontmanteld. De verschillende vervoersmiddelen sluiten buiten
de dichtbewoonde gebieden niet meer op elkaar aan. Het gebruik van openbaar vervoer is duurder geworden. Marktwerking bij het openbaar vervoer betekent dat er alleen nog gereden wordt als er geld aan valt te verdienen.

concurrentie op arbeidsvoorwaarden
Voor exploitatie van openbaar vervoer blijft overheidssubsidie de basis. Bij aanbesteding is de dienstregeling voorgeschreven -aangenomen dat de lokale overheid zijn zaakjes goed op orde heeft-. Daarop is ingeschreven, dus het vervoerbedrijf kan daar contractueel moeilijk onderuit,
al wordt dat evengoed geprobeerd. Waar de bedrijven wel in kunnen snijden is op materieel,
het onderhoud ervan, maar bovenal op arbeidsvoorwaarden. Loonkosten belopen namelijk met 80% verreweg het grootste deel van de exploitatiekosten. Daarom gaat het management steeds weer met het rijdend personeel de konfrontatie aan over de arbeidsvoorwaarden. In 1995 koersten de werkgevers al op 20% verslechtering van de OV cao. Om de bedrijven marktconform op te leveren voor privatisering, zoals ze zeiden.

Lang bleef onduidelijk of en hoe personeel bij het openbaar vervoer zou worden overgenomen door een opvolgende koncessiehouder. De regering weigerde heel lang daarvoor garanties
op te nemen in de wet. Er is veel strijd nodig geweest om te voorkomen dat personeel na afloop van iedere koncessie periode opnieuw zou moeten solliciteren. Toch bedenkt het management van vervoersbedrijven steeds weer andere streken om personeel weg te werken.

modern streekvervoer
Exploitanten zoals Arriva, Connexxion en Veolia hebben belangen genomen in diverse soorten vervoer naast het streekvervoer, zoals licht spoorvervoer, touringcar en taxi. De reden daarvoor is zeker niet alleen vervoertechnisch. Het gaat bovenal om het tegen elkaar uitspelen van personeel met verschillende arbeidsvoorwaarden om tot het laagst mogelijke cao nivo te komen. In de praktijk komt het dus steeds weer voor dat touringcar chauffeurs op streekvervoer lijnen rijden. Formeel omdat het touringcarbedrijf is ingehuurd als onderaannemer, maar het uiteindelijke moederbedrijf is meestal hetzelfde. Op dezelfde manier worden taxi chauffeurs ingezet op belbussen. Omdat hun cao slechtere arbeidsvoorwaarden kent en zo’n chauffeur daarmee goedkoper is. Op dezelfde manier is op de door de NS afgestoten spoorlijnen die door streekvervoerders Arriva en Syntus worden geëxploiteerd, het rijdend personeel op een slechter betalende cao gezet dan bij de spoorwegen. Deze concurrentie op arbeidsvoorwaarden is uitgelokt door een bezuinigende overheid, die haar verantwoordelijkheid voor publieke voorzieningen en het uitvoerend personeel ontkent.

personeel
hogere werkdruk, met minder mensen meer werk
krappe roosters, zelfs geen tijd voor toilet
lagere beloning
slechtere arbeidsvoorwaarden
na afloop van de koncessie geen werkzekerheid,
andere bazen, andere werkverhoudingen

Om te voorkomen dat personeel in de diverse vervoerstakken en functies tegen elkaar uitgespeeld kan worden, is destijds door het personeel ingezet op

één sektor cao voor het gehele personen vervoer

Daar is het jammer genoeg niet meer van gekomen.

resultaat
De zegen van concurrentie tussen marktpartijen betekent voor het publiek dat:

• dun bezette lijnen zijn opgeheven;
• in stille daluren minder of niet meer wordt gereden;
• dorpen in het buitengebied zijn zonder eigen vervoer onbereikbaar geworden;
• openbaar vervoer als maatschappelijke voorziening is vernield.

Voor het personeel betekent marktwerking eens in de vijf tot acht jaar opnieuw:

• een aanval op de werkzekerheid en rechtspositie;
• ontslagen en reorganisaties;
• verzwaring van de werkdruk met te krappe roosters;
• verslechterde arbeidsvoorwaarden.

stadsvervoer
Vanaf 2000 dreigde ook het grootstedelijk openbaar vervoer in 2012 te worden aanbesteed,
net zoals het streekvervoer. Daarbij gold een verbod voor de regionale overheden om de ‘eigen’ gemeentelijke vervoerbedrijven te bevoordelen. Dat kon in de grote steden betekenen dat
het bus-, tram- en lightrailvervoer uit elkaar zouden worden gehaald en bij verschillende koncessiehouders terecht komen.

Voor het personeel een aantasting van rechtspositie, arbeidsvoorwaarden en werkzekerheid. Doordat het stadsvervoer door gemeentelijke bedrijven werd verzorgd, had het personeel
de ambtenaren status. Bij aanbesteding moet deze arbeidsvoorwaarde -beter dan in het streekvervoer- opgegeven worden. Daarnaast is duidelijk dat iedere nieuwe koncessiehouder allereerst selekteert in het personeel om de produktiviteit te verhogen.
Dat begint met te snijden op ziekte- en verzuimgeschiedenis en wegzuiveren van mondige vakbondsleden.

Door jarenlang vanuit een personeelsvertegenwoordiging taai te blijven onderhandelen is het bij het Amsterdamse GVB toch gelukt opsplitsing tegen te houden en verschillende direkties, kabinetten, wethouders en verkiezingen te overleven. Tot het moment in 2007 aanbrak
dat in de Haagse politiek de omstandigheden gunstig waren om een beleidswijziging
door te zetten. De stadsregio’s zijn voorlopig gevrijwaard van aanbesteding van het stadsvervoer.
Daarmee is voor het personeel bij de drie overgebleven verzelfstandigde voormalige gemeentebedrijven de schade beperkt gehouden.

thuiszorg
concurrentie op arbeidsvoorwaarden 59

De thuiszorg kent een lange geschiedenis van uitkleden van arbeidsvoorwaarden.
Het begon met het invoeren van alfa hulpen: vaste contracten te vervangen door oproep overeenkomsten zonder dienstverband, tegen minimumloon, zonder sociale verzekering.
Nadat de gemeenten verantwoordelijk werden gemaakt voor de uitvoering van de huishoudelijkehulp binnen de AWBZ, werd de thuiszorg aanbesteed.
Net als bij het openbaar vervoer wordt dan de laagste inschrijver gegund.

faillissementen
Dit heeft onder andere geleid tot uitwassen zoals grote fusiebedrijven in de thuiszorg.
De grote fusies dwars door het hele land heen konden nooit enige synergie of extra
inkoopkracht op leveren. Verhoging van de beloning van het management
was de enige drijfveer.
Aan wanbeleid, managementfraude met pensioenen en corruptie rond onroerend goed transacties zijn enkele thuiszorg organisaties ten onder gegaan. Het personeel,
voorzover dat is overgenomen door het opvolgend bedrijf, werd steevast slechtere arbeidsvoorwaarden aangeboden. In 2007 werd zo 15% bespaard op het budget.
Het ging daarbij om €200 miljoen op een totaal van €1300 miljoen.

In 2009 kostte thuiszorg -door de hoge overhead- €21,- tot €23,- per uur.
Maar gemeenten besteedden thuiszorg aan tussen €1,- en €4,- onder dat uurloon.
Tegen de 90% van de exploitatiekosten in de thuiszorg bestaat uit loonkosten.
Onvermijdelijk dat op arbeidsvoorwaarden van het uitvoerend personeel wordt
geconcurreerd om de lagere prijs waar te maken waarvoor het werk is aangenomen.

Sommige thuiszorg instellingen schrijven niet meer in voor de geboden prijs.
Hierdoor komt thuiszorg steeds meer in handen van schoonmaakbedrijven,
die erom bekend staan de slechtst denkbare cao in Nederland te hanteren en zelfs
die nog nauwelijks na te leven.

De overheden zijn met hun onverantwoord lage gunning direkt verantwoordelijk voor de moordende concurrentie op arbeidsvoorwaarden en koppelbaaspraktijken in de thuiszorg.

havenslepers
concurrentie op arbeidsvoorwaarden 59

In de Rotterdamse haven had Smit door het opkopen van concurentie jarenlang het monopolie op havensleepdiensten voor zeeschepen. Dat monopolie werd gebroken toen buitenstaander Kotug eind 80er jaren bij het aflopen van de grote waterstaatwerken speciaal voor havendiensten aangekochte sleepboten inzette in Rotterdam. Uiteraard door goedkopere sleepcontracten aan te bieden. Het management van Smit toonde zich diep verontwaardigd over de nieuwe concurrent in hun vijvertje. Het Smitpersoneel werd zelfs uitgelokt om in het bedrijfsbelang de Kotug schepen te blokkeren.

Voor het varend personeel van Smit lag het belang anders. Hun cao bepaalde dat een sleepboot met 4 man gevaren werd, terwijl Kotug met 3 man voer. Kotug hanteerde veel slechtere arbeidsvoorwaarden, die meer leken op de cao voor natte waterbouw. Intern was dat soepel geregeld. Het management had aangewezen wie van het personeel de OR in moest en sloot vervolgens met die OR de cao af. Het personeel van Smit maakte zich hard om haar cao voor havensleepdiensten algemeen verbindend verklaard te krijgen. Dat zou een grote verbetering betekenen voor het Kotug personeel.

Het havenbedrijf van de gemeente, het ministerie van sociale zaken -dat de algemeen verbindend verklaring moet vastleggen-, de rechter en de direkties van Smit en Kotug lieten de bemanningen van Smit in de kou staan. Het Kotug personeel hield zich muisstil. Na enige tijd heeft Smit ook de prijs van haar sleepcontracten verlaagd. Om het winstnivo toch op peil te houden werd het Smit personeel gedwongen per boot met 1 man minder te gaan varen.

Bij Smit en Kotug misleidde het management het personeel bewust. Als het gaat om arbeidsvoorwaarden, kan je nooit op het management afgaan. De belangen van personeel en direktie kunnen niet gelijk op gaan. Om wel resultaat te behalen is doorslaggevend dat het personeel in de betrokken bedrijven gezamenlijk optrekt.

Waar het om gaat is:
je als loonafhankelijken niet tegen elkaar uit te laten spelen