oudbulletinlogo

bulletin herfst 1997 I

wat doen we eraan?
Verzelfstandiging, privatiseringen en invoeren van concurrentie bij maatschappelijke voorzieningen. Wat er ook als reden voor wordt opgegeven: het draait alleen om verlaging van de loonkosten. Met alle middelen.
Zo gaat het in de gezondheidszorg en bij het openbaar vervoer.

Ook hier: NEE zeggen vertraagt wel, maar houdt op den duur niets tegen. Er is meer inventiviteit nodig.
Het alternatief is bijvoorbeeld nu al te denken aan overkoepelende CAO's die het de werkgevers onmogelijk maken personeel in hetzelfde bedrijf, maar met verschillende CAO tegen elkaar uit te spelen.
Voor het openbaar vervoer kan een overkoepelende CAO-reizigersvervoer een oplossing zijn.
Natuurlijk, het beste is dat die hele concurrentie waanzin voor een maatschappelijke voorziening wordt afgeblazen. Ook dat kan, als personeel en reizigers gezamenlijk genoeg kracht ontplooien.
Het gaat om brede samenwerking.
Alleen dan is er een vuist te maken.

lage middenmoot
Ieder jaar weer zeuren de werkgevers in de metaal dat de lonen in Nederland te hoog zijn in verhouding tot het buitenland. Daarom een overzichtje.

oud 1 mei krant najaar 1997

De lonen in de metaal liggen in Nederland vergeleken met de Europese landen in de lage middenmoot. Dus de werkgevers in de metaal roepen maar wat.

employability
Philips introduceert een 'nieuwe sociaal-economische revolutie'.
Philips is naar de afgrond geleid door management dat eerst niet in staat is geweest de produkten te verkopen en nu in de prijsconcurrentie duikt. De kosten worden verhaald op het (toekomstig) personeel: niemand krijgt meer een vaste functie. Alleen nog maar contracten voor 3 jaar. En iedereen gaat beoordeeld worden op inzetbaarheid voor het bedrijf.
De kwaliteit van je werk, de hoeveelheid werk die je verzet en of je verandering van werk accepteert is niet meer voldoende.
Je moet ook bereid zijn je regelmatig te laten omscholen, al je intellect aan de firma ter beschikking te stellen, slechtere arbeidsvoorwaarden zonder morren te accepteren, prompt te verhuizen als de baas dat verlangt en in het algemeen plooibaar te zijn.

Serieus, ze menen het echt.
Philips acht zich voortaan niet meer verantwoordelijk voor bestaanszekerheid bij het personeel. Daar moet iedereen zelf maar voor zorgen.
Dat verzinnen managers die zelf per jaar met een miljoen of meer aan de haal gaan.
Slavernij is het lichtend voorbeeld: het lager volk moet zich optimaal flexibel opstellen.
Wie rebelleert krijgt straf: demotie = loonsverlaging.

Stork verhoogt werkdruk
Stork wil 25% van het vaste personeel onderbrengen in een intern uitzendburo. Daarmee wil Stork nog meer profijt trekken van de werknemers. Straks moet iedereen overal in het concern inspringen waar hij of zij het meest opbrengt voor het bedrijf.

Niks meer vast werk of vaste functie: gaan waar de baas beslist.
Stork eist uiterste inzetbaarheid van het personeel.
Stork ( f5000 miljoen omzet door 20.000 mensen) wil met deze flexibilisering tientallen miljoenen te besparen.

drie halen, één betalen
Uitzendburo Manpower Nederland heeft een goudmijn ontdekt: Melkert-loonsubsidie.
Vrouwen die uit de kinderen zijn, worden aangeworven voor een cursus secretaresse van 10 weken. Daarna worden ze verhuurd als langdurig werkloze.

Zo kosten deze vrouwen de werkgever slechts f 5,- per uur.
Dat is f 190,- in de week, of f 10.880 per jaar.

Een normale minimumloner kost een werkgever minstens drie keer zoveel. Daarom zijn de pulpbanen van Melkert zo gevaarlijk: werkgevers worden uitgelokt vast personeel in te ruilen voor Melkert-banen: drie halen, één betalen.

witte werkster
Melkert lanceerde begin september een nieuwe Melkertbaan.
Voor iedere wit betaalde werkster of werker in de schoonmaak krijgt het schoonmaakbedrijf een vaste subsidie van f 19.000 per jaar en een belasting voordeel van ruim f 6.000 per jaar. Samen dus een slordige f 25.000.

Toch zijn de werkgevers niet tevreden. Want, zeggen ze: voor het verhuren van een werkster mogen we maar f 17,50 per uur vragen, en dat is niet genoeg, vanwege onze overhead.
Als de schoonmaakbedrijven f 17,50 per uur vragen, komt dat al op f 665,- per week en op f 34.580,- per jaar voor een verhuurde werknemer, ongeveer de totale minimumloonkosten per jaar. De hele subsidie van ruim f 25.000,- per verhuurde werknemer die het bedrijf daar bovenop van Melkert krijgt, verdwijnt dus in de overhead: de zak van het schoonmaakbedrijf.

Ook hier spekken de Melkert regelingen de bedrijven en worden de tewerk gestelden langdurig werklozen er niets wijzer van.

openbaar vervoer in de knel
'Concurrentie in het openbaar vervoer moet'.
Uit ideologie. Sommigen geloven heilig dat het vervoer dan goedkoper zal zijn. Daarom wordt vanuit politiek Den Haag in het hele openbaar vervoer commerciële marktwerking afgedwongen.
Maar commerciële marktwerking bij het openbaar vervoer betekent dat er alleen nog gereden wordt als er geld valt te verdienen, dus:

  • dat alle nu nog onrendabele lijnen worden opgeheven
  • dat in de stille daluren niet meer gereden wordt
Moet er toch gereden worden?
  • dan wordt er van de lokale overheid subsidie geëist
Wordt er straks misschien nog te weinig winst gemaakt?
  • dan wordt nu al van het personeel een loonoffer verlangd
In de praktijk betekent concurrentie in het openbaar vervoer dat de oude werkgevers onder nieuwe namen elkaar gaan beconcurreren op arbeidsvoorwaarden.
daarom maken personeelsleden bij bus, tram, trein en taxi zich op om het openbaar vervoer te verdedigen: voor zichzelf èn voor de reizigers.

20 jaar loonstagnatie
Vanaf 1977 tot 1997 is de Nederlandse economie gegroeid met 56%
In dezelfde tijd zijn de cao lonen vooruitgegaan met slechts 2,5%
En de koopkracht van de minima is achteruitgegaan met 10% volgens de AbvaKabo zelfs 14%

1982 Akkoord van Wassenaar: leiders van vakcentrales beloofden de werkgevers loonmatiging. De bonden houden zich daar in 1997 nog steeds aan.
Gevolg:
+ In 1982 werd nog 95,1% van de omzet in het bedrijfsleven aan lonen uitbetaald.
+ In 1997 is dat nog maar 79,5%

De overige 21,5% is de vrij besteedbare winst voor het bedrijfsleven.
Dat is nu de magie van het poldermodel !
Hoe durven CAO-onderhandelaars hun bondsleden onder ogen te komen met het sprookje dat loonmatiging nodig is?

oud 1 mei krant najaar 1997

mensen overschot
Het Nederlandse poldermodel zou een voorbeeld zijn voor de rest van de EU: het betekent in de praktijk werkloosheid voor 20% van de werkende bevolking. In de statistieken is bijna 13% weggemoffeld voor het officiële werkloosheidcijfer *).

Het is geen toeval, maar opzettelijk beleid om structureel 20% van de bevolking werkloos te houden. Zo wordt een mensen overschot op de arbeidsmarkt in stand gehouden. En daarmee kunnen de werkgevers de bestaande lonen onderuit halen.
Sta jij op je rechten en wil je alleen voor een fatsoenlijk loon werken?
Voor jou een ander. Een werkloze.
Die werkloze moet wel: uit armoede, of gedwongen door Melkert-regelingen. Meer dan de helft van de werkenden loopt met stress rond. Over de toeren gejaagd.

Waar zijn nou die CAO-onderhandelaars die het zo goed wisten te vertellen dat loon ingeleverd moest werd om meer banen te creëren? Niets van gemerkt.

Hoe lang laten we ons nog tegen elkaar uitspelen?

*)rapport van accountantsburo KPMG, gemaakt voor buitenlandse investeerders in Nederland

werkgevers eisen loonverlaging

AMC
Het AMC, het grootste ziekenhuis in Amsterdam, reorganiseert, verzelfstandigt en privatiseert dat het een lust is. Steeds weer blijken èn het uitvoerend personeel èn de patiënten de klos te zijn.
De laatste truc is dat in de poliklinieken vakkundig verplegend personeel wordt vervangen door administratief personeel. De administratieve medewerkers zijn gedwongen een spoedcursus te volgen tot surrogaat dokters-assistent, maar moeten wel in hun oude, lager gewaardeerde loonschaal blijven.
Het management drukt deze bezuiniging op de loonkosten door om een hoger rendement op het geïnvesteerd kapitaal te behalen.
Daarvoor worden èn een betrouwbare gezondheidszorg èn gekwalificeerd personeel opgeofferd.

GVB
Deze zomer was een Amsterdamse Gemeenteraadscommissie enthousiast over het plan van de plaatsvervangend wethouder en GVB-directie om na het financiële wanbeleid in de afgelopen jaren nu van het personeel bij tram, bus en metro een loonoffer te eisen.
Ging dat bij Fokker ook niet zo? Het personeel van het GVB accepteerde dit niet, het directielid afkomstig van Fokker is inmiddels weer opgestapt. Het plan om minder bussen en trams te laten rijden en ook nog lijnen op te heffen, blijft.

SHB
SHB in Amsterdam, de arbeidspool voor de haven, is failliet verklaard. Dus staan er nu 315 vakbekwame havenwerkers op straat. Niet dat er geen werk is in de haven. Werk genoeg, maar de havenwerkgevers willen er niet voor betalen.
Ze hebben liever mensen die zich ver beneden de haven-CAO verhuren, via koppelbazen of als zelfstandige. Veel nieuwe uitzendkrachten hebben niet eens een opleiding gehad om veilig in de haven te kunnen werken.
In Rotterdam probeert de direktie van de SHB zelfs de vaste mensen zo gek te krijgen om 6 dagen oproepbaar te wezen voor slechts 4 dagen loon. Wie daar actie tegen onderneemt wordt botweg ontslagen.
Voor de werkgevers in de haven gaat het alleen om verlaging van de loonkosten: ze willen meer winst maken.
Daarom willen de havenwerkgevers de SHB's kapot hebben: kunnen ze straks ook hun eigen vast personeel slechtere arbeidsvoorwaarden afdwingen.
Daarom worden SHB'ers nu bij het grof vuil gezet.
En daarom is en blijft het noodzakelijk dat de arbeidsvoorwaarden van de SHB's niet worden opgegeven.

OV
Het reizigersvervoer staat op de helling. Allerlei fratsen worden bedacht om het openbaar vervoer commercieel te maken. Meer marktgericht werken heet dat. Niet dat het vervoer verbetert: er komen geen lijnen bij om de mensen uit de eigen auto te lokken. De ritprijzen worden ook niet lager, maar duurder. Sommige lijnen bij het streekvervoer en de spoorwegen worden zelfs gesloten. Meer klanten krijg je zo dus niet. Wat de directies bij NS en VSN wel hebben uit gedoktert is dat zij het uitvoerend personeel te duur vinden. Daarom wordt geprobeerd vast personeel in samenwerkingsverbanden onder te brengen, zodat ze onder slechter betalende CAO's gaan vallen.
Daarmee wordt het rendement op het kapitaal groter: over de rug van personeel en reizigers:
Dat is nu marktgericht werken.

geld voor wat?
Er is in Nederland

geen geld voor gezondheidszorg,
geen geld voor sociale zekerheid,
geen geld voor fatsoenlijk onderwijs,
geen geld voor openbaar vervoer,
geen geld voor fatsoenlijk loon.
Er is in Nederland wel geld voor:
  • stijgende winsten: in 1996 behaalden de 2500 grootste bedrijven in Nederland een nettowinst van f60.000 miljoen.
  • royale verhoging van salarissen van topmanagers en commissarissen: grif wordt er een miljoen of meer voor deze lieden betaald en daarboven krijgen ze nog bonussen, aandelenopties en belastingvoordelen.
  • belastingverlaging voor financiële holdings van multinationale ondernemingen: hun belastingdruk is door de heren Vermeend & Zalm verlaagd van 35% naar 7%
topsport en weggooiarbeid
De werkgevers voeren verharding van de maatschappij door.
Employability is een opjaagsysteem en heeft niets met scholing te maken.
Werk begint voor personeel steeds meer op topsport te lijken.
Voor werkgevers is het slechts weggooiarbeid.
ZIJN ZE BELAZERD !
De grote -verborgen- werkloosheid moedigt vooral grote ondernemingen aan steeds hogere eisen te stellen aan het personeel. Straks haalt geen mens meer normaal zijn pensioen, maar gaat iedereen voortijdig overspannen en afgebrand de WAO in, als hij daar tenminste voor verzekerd is.

Stork en Philips stellen nu al brutaal dat mensen nog intensiever gebruikt moeten worden en weigeren het personeel verder een toekomst te bieden.
De geschiedenis met de SHB in Amsterdam illustreert nog eens dat ondernemers moeiteloos vakbekwame mensen durven opofferen door ze na gebruik te dumpen. Om vervolgens loonoffers te eisen in verwante bedrijven.

Er is iets tegenover te zetten. Natuurlijk wel.
Alleen maar NEE zeggen en dwarsliggen is niet voldoende.

Een alternatief is nu eindelijk eens serieus volledige herbezetting van de arbeidstijd verkorting afdwingen. Om de werkloosheid te bestrijden en de stress en de sluipende loonsverlaging.

Dat is geen nieuwe eis. Dat was afgesproken toen loon werd ingeleverd. Nergens is die ADV fatsoenlijk opgevuld. Niet in de gezondheidszorg, niet bij de overheid.
De werkdruk is toegenomen, de beloning afgenomen.

Zijn in dit land de bazen al zo onaantastbaar dat zij op voorhand al niet meer gebonden zijn aan hun afspraken ?

wat heb ik daar mee te maken?
Kijken hoe anderen zich verzetten is leerzaam.
Volgende keer kan je zelf de klos zijn.
Steun daarom degenen die nu in aktie staan.
Niet alleen in gedachten, ook in de praktijk.
We werken nog teveel naast elkaar en te weinig met elkaar.
Gezamenlijk kunnen we een politiek alternatief bieden.

Zodra progressieve mensen de handen ineen slaan
en zich niet tegen elkaar laten uitspelen,
hebben we een wereld te winnen.

wat is dat nou?
20% loonsverlaging in de havens, verdedigd door de Vervoersbond FNV. Na het 'heide-akkoord' heeft zij bovendien nu voor de tweede maal plotseling een akkoord gesloten met de NS. Zonder tevoren de leden of bondsorganen te raadplegen. Dit alles twee maanden voordat de Vervoersbond intrekt bij de Industriebond.
Bondgenoten en Zaakwaarnemers:
de demokratie moet verdedigd worden!

klein logo