1meikomitee oudbulletinlogo
herfstbulletin 2000 A.1-110

Onbegrijpelijk:
Waarom speelt loonsverhoging geen rol in Nederland?
Hebben de mensen het hier dan zo goed?
Of laten ze zich zo voor de gek houden?

goed nieuws show
Nederland is rijk, dat zegt de koningin zelf. Een van de rijkste landen ter wereld.
Het bedrijfsleven heeft dik spek op de botten, zegt Lodewijk de Waal.
Het gaat goed met de economie, prima zelfs, zegt mevrouw Jorritsma.
Al vanaf 1994 groeit de economie steeds sneller, de laatste 4 jaar tussen 3% en 4%,
het laatste jaar boven de 4%, meldt het CBS. Hoogconjunctuur dus.1)

en de lonen?
Geldontwaarding, huurverhogingen, belastingverhoging en andere prijsverhogingen doen ieder jaar weer de cao loonsverhoging teniet. In 25 jaar is zo het gemiddeld cao loon slechts 2,5%
in koopkracht vooruit gegaan. Door die 25 jaar loonstagnatie in Nederland worden hier grote winsten behaald door de bedrijven. Die winst gaat grotendeels het land uit. Al al die jaren.

Enthousiaste ondernemers willen dat zo houden. Bijvoorbeeld supermarkten, verzekeraars
en banken besteden hun winst aan het kopen van bedrijven in Amerika.
Enthousiaste speculanten: in 1993 stond de Amsterdamse aandelenbeurs nog op 200,
in augustus 2000 was het al 700! 2)
Enthousiaste regering: de meevallers van dit jaar beliepen voor de zomer al minstens
f 35.000 miljoen!

de economie is van ons allemaal, toch?
Mogen dan na 25 jaar loonstagnatie de cao-lonen nu eindelijk meedelen in de welvaart?
Nee, dat is gevaarlijk, zegt Jacques Schraven, de voorzitter van de VNO-NCW werkgevers:
Het gevaar is dat de gestegen prijzen in de lonen gecompenseerd worden en dat is niet
de bedoeling. De mensen hebben het volgens de werkgevers goed genoeg. 2% loonsverhoging moet voldoende zijn.

Over de hele tachtiger jaren bleef de stijging van de loonkosten per werknemer per jaar 3,8% achter vergeleken bij het buitenland. Ook in de jaren negentig bleven die loonkosten lager. De loonsverhogingen zijn in Nederland altijd veel lager geweest dan in alle andere geindustrialiseerde landen, de laatste 20 jaar. 3)

Tegelijkertijd weten we dat topdirecties goed voor zichzelf zorgen: al jaren vangen ze zelf gemiddeld 25% per jaar erbij. Plus miljoenen aan opties per persoon. 4)
Topambtenaren krijgen ook zo maar toeslagen van f100.000 en meer extra per jaar.
Het management van internationale bedrijven kreeg in 1999 minimaal 10% per jaar erbij. 5)
Managers van kleinere bedrijven kreeg het afgelopen jaar gemiddeld 6,5% loonsverhoging
plus pensioenverbetering.

verschil moet er zijn
De in 1999 voor dit jaar afgesloten cao's leverden in guldens slechts een verhoging
van +2,8% op, zeggen de werkgevers zelf. 6)
Die zelfde gulden werd dit jaar al 3% minder waard. 7)
En dus zijn de cao-loonslaven er in werkelijkheid alweer op achteruit gegaan!

bron: 1. CBS, FD 250800-5
2. FD 050900-1
3. Macro economische verkenningen 2001, CPB, p224
4. Volkskrant 250798
5. salarisconsulent Hay op persconferentie van VNO, 040900, FD 050900-7
6. marktsector 3,2%; Bernard Wientjes, AWVN cao-onderhandelaar
van de werkgevers tijdens persconferentie op 040900;
De voor 1999 afgesloten cao's brachten maar 2,7% nominale verhoging.
7. 2,9% CBS FD 280800-5; DNB voorspelt 4% in 2001, ANP 130900

werkgevers kunnen best meer betalen. maar waarom zouden ze?
de voorzitter van de grootste vakbond vindt dat onverantwoord!

Stiekem betalen werkgevers allang meer: aan personeel dat niet onder een cao valt,
daar zijn de lonen het laatste jaar alweer met gemiddeld 6,3% gestegen! 1)
Nu klagen de werkgevers dat ze niet genoeg personeel kunnen krijgen.
Dan is het toch wel raar dat CNV en FNV niet meer dan 4,5% loonsverhoging durven vragen:
Waar zijn ze bang voor?

jarenlang hebben de werkgevers de arbeidsmarkt gedomineerd,
nu zijn de werknemers aan de beurt: dus pakken die kans! de economie draait goed,
nu kan ingehaald worden wat 25 jaar is blijven liggen.

Ook al wordt nu in de praktijk al meer betaald dan de cao voorschrijft, leg het vast! Daarmee is het een recht geworden en geen gunst meer.

1. Nationaal beloningsonderzoek Deloitte Touche/ADP, FD 080900-7

________________________________________

waar zijn we mee bezig?
hiermee gaat onze koopkracht volgend jaar in ieder geval achteruit:

geldontwaarding 4%

huurverhoging  4% 
hypotheekrente verhoging  2% 
prijsverhoging koopwoningen  16% 
aardgas- en olieprijsstijging  50% 
btw verhoging  1,5% 
verhoging gemeente belastingen  4% 
________________________________________

Een looneis van 4% betekent op voorhand inleveren.
Je doet jezelf ermee tekort!

Als het lukt voor het volgend jaar een loonsverhoging van 4% te krijgen,
dan gaat die verhoging helemaal op aan geldontwaarding.
Voor een echte loonsverhoging is veel meer nodig.
4% is slechts een begin van prijscompensatie.

________________________________________

kwaliteit van de arbeid
Mensen moeten serieus genomen worden.
Het management eist steeds meer flexibiliteit
en verantwoordelijkheid van het personeel.
En kwaliteit bovendien.

Ja, flexibel alleen naar het bedrijf toe natuurlijk. Maar voor wat, hoort wat:
In ruil heeft het personeel ook recht op flexibele werktijd en deeltijdwerk naar eigen wens. Ieder bedrijf moet er verantwoordelijk voor gehouden worden dat er ook sociaal leven overblijft voor het personeel. Achteloos ontwricht het management dat sociale leven inplaats van het te respecteren. Voor inhoudelijke suggesties zijn de meeste managers doof. Voorstellen tot verbeteringen vanuit de ervaring in de praktijk worden als aanval gezien. Moderne managers weigeren met lager personeel te discussieren: als het je niet bevalt, dan zoek je maar wat anders. Zo wordt inzet voor het werk en motivatie kapot gemaakt. Bovendien: om kosten te besparen wordt het werk steeds verder gerationaliseerd en verschraald.
Mond houden en door werken. Arbeidstijdverkorting is al gesaboteerd.
En de werkdruk wordt steeds verder opgevoerd.
Oh, afgeknapt? Voor jou een ander.

Zo gaat de kwaliteit van de arbeid naar de knoppen.
Dat gaat dus fout. Mondige mensen laten zich niet als werkvee behandelen.
Dat hoeft ook niet meer nu bedrijven om personeel zitten te springen.
Nu kunnen er eisen gesteld worden door het personeel.

Managers begrijpen niet dat mensen die verantwoordelijkheid nemen, dat doen vanuit een persoonlijke betrokkenheid bij het werk. Het interesseert ze ook niet, ze zijn bezig met hun eigen carriere en moeten iedere 3 jaar een andere baan hebben, voordat duidelijk wordt welke troep ze gebouwd hebben. Managers die personeel lastig vinden, kunnen hun baan niet aan. Managers die personeel als dom werkvee behandelen vragen erom afgestraft te worden. Managers die personeel als te dure kostenpost behandelen, moeten in hun geld gepakt worden.

Zolang een menselijke organisatie geweigerd wordt, blijft er maar een ding over: meer loon eisen. En nu niet meer zeuren over een kwart procent, of eindeloos uitonderhandelen van een feestartikel.
een dertiende maand erbij, daar hebben we recht op na 25 jaar loon inleveren.
Dat is investeren in mensen. Als het management daar te beroerd voor is, moet het personeel het wel zelf doen.

________________________________________

Door de lage lonen in Nederland, maken de bedrijven hier reusachtige winsten. Wat doen ze daarmee? Die besteden ze aan het opkopen van bedrijven in het buitenland. Vooral in de USA. Loon inleveren heeft vooral de grote bedrijven gespekt. Niet om in Nederland te investeren, maar om de verdiensten het land uit te sluizen. De bevolking in Nederland is niets wijzer geworden van 25 jaar loonmatiging. Wel armer.

Verarmd in loon.
Verarmd in gezondheidszorg.
Verarmd in sociale zekerheid.
Verarmd in kwaliteit van het onderwijs.
Verarmd in openbaar vervoer voorzieningen.
En dat in een land waar geld als water wordt verdiend?

Ja, juist door de politiek van verarming. Daarom is een dertiende maand over de hele linie niet teveel gevraagd. Een dertiende maand nu en ineens, is maar een kleine compensatie voor wat al jaren tekort wordt betaald.

________________________________________

respect
Respect alleen is niet genoeg 1) zeiden de topambtenaren en kregen allang toeslagen bovenop hun salaris. Om zichzelf op te trekken aan het marktnivo. En de gewone ambtenaren en andere werkers in collectieve sector? Die krijgen sinds Bestek '81 nog steeds en geen respect en geen beloning op marktnivo. Ja, het geld is er wel, miljarden zelfs, maar de politieke wil ontbreekt. Dat is nog eens gebrek aan respect.

1) NH 250700
________________________________________

waar praten we over?
Een dertiende maand kan nu heel makkelijk ingevoerd worden. Ook voor al het (semi-) overheid personeel in uitvoerende taken. Meteen al het volgend jaar. In 2001 ontvangt het Rijk een belastingmeevaller van f20.000 miljoen uit de gestegen gas- en olieprijzen. Een dertiende maand kost de overheid slechts f16.500 miljoen: dan blijft hiervan nog f3.500 miljoen over, buiten de f35.000 miljoen meevallers die dit jaar al eerder gemeld zijn!

Na 20 jaar inleveren is een inhaaloperatie voor uitvoerend personeel
bij openbare voorzieningen alleen maar rechtvaardig.

Herfst 2000

kleine logo